Blog
Articles about competitive programming, algorithms, and CTF challenges
🌐 Tarmoq (Network) qanday ishlaydi: to‘liq qo‘llanma
Internet va ichki tarmoqlar hayotimizning ajralmas qismiga aylangan. Har bir qurilma, server yoki smartfon tarmoq orqali ma’lumot almashadi. Ushbu maqolada sizga tarmoqning asosiy tushunchalari, ishlash prinsiplari, protokollar, IP va MAC manzillari, routing, NAT, firewall va xavfsizlik jihatlari batafsil tushuntiriladi.
MAC (Media Access Control) manzili — toʻliq va amaliy qoʻllanma
MAC manzili (Media Access Control address) — tarmoq qurilmalarining link-layer (odatda Ethernet yoki Wi‑Fi) darajasidagi noyob identifikatori. Ushbu maqolada MAC manzili nima ekanligi, tuzilishi, turlari, qanday ishlashi, IP bilan farqi, sozlash va xavfsizlik jihatlari — hammasi amaliy misollar va buyruqlar bilan batafsil tushuntiriladi.
IP (Internet Protocol) — toʻliq va tushunarli qoʻllanma
Internetdagi qurilmalar bir-biri bilan muloqot qilish uchun IP (Internet Protocol) manzillaridan foydalanadi. Ushbu maqolada IP nima, qanday ishlaydi, IPv4 va IPv6 farqlari, subnetlash, NAT, DHCP, ARP, protokollar bilan munosabatlari va amaliy buyruqlar — hammasi bosqichma-bosqich tushuntiriladi. Maqola boshlovchilar va o‘rta darajadagi oʻquvchilar uchun moʻljallangan.